Czym jest Szkoła Dialogu? Oddajmy głos jej twórcom, działaczom Fundacji Forum Dialogu w Warszawie: Szkoła Dialogu to program edukacyjny, którego celem jest zapoznanie uczniów ostatnich klas szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych z historią Żydów w Polsce oraz ich wkładem w społeczny, kulturalny i ekonomiczny rozwój naszego kraju. Uczestnicy poznają rolę, jaką Żydzi odgrywali w ich miastach, lokalną historię, która bardzo często nie jest im znana - czytamy na stronie internetowej Fundacji.

Szkoła Dialogu rozpoczęła działania w 2008 roku, obecnie jej działania prowadzone są w całej Polsce i co roku bierze w nich udział nawet tysiąc uczniów, przeważnie z małych miejscowości. Jej program został sformułowany na podstawie wcześniejszych doświadczeń Forum Dialogu, czyli wieloletniego organizowania przez tę Fundację warsztatów o tolerancji i trudnych pytaniach w dialogu polsko-żydowskim oraz polsko-żydowskich spotkań młodzieży. Wynikł z prostej przyczyny - piszą członkowie Fundacji: uznaliśmy, że nieznajomość wspólnej historii i wyrosłe przez lata uprzedzenia stanowią najpoważniejszą przeszkodę w dialogu polsko-żydowskim.

Abyśmy rozumieli innych

W Wielkopolsce edukacyjne działania Szkoły Dialogu w Wielkopolsce nie są realizowane w zbyt często. W sumie objęły jak dotąd (w kilku wypadkach częściej niż jeden czy dwa razy w kolejnych latach) około dwudziestu szkołach. Nic w tym dziwnego - Żydów w Wielkopolsce niemal nie było już przed wojną, nasz region nie może się równać z wschodnia i południową Polską, gdzie miasteczek-sztetli zamieszkałych przez tradycyjne żydowskie społeczności było bardzo dużo. W naturalny więc sposób tam częściej pracuje Szkoła Dialogu.

Ale wpływ projektu Forum Dialogu na kształtowanie postaw młodych ludzi biorących udział w tych warsztatach wobec Żydów, „innych” (bo według mnie nie tylko Żydów, których dotyczy - innych w ogóle) - niezależnie od miejsca, w którym się odbywa w Polsce - jest nie do przecenienia. Kształtuje tych młodych ludzi światopoglądowo i emocjonalnie, formuje ich sposób rozumienia historii, uświadamia, że świat jest zazwyczaj właśnie wielokulturowy a nie monoetniczny, przeciwdziała antysemityzmowi, rodzi poczucie wyrwania całego świata Żydów z w polskiej kultury, który trzeba jakoś przywrócić, pamiętać.

Przedstawiamy: teksty, prezentacja, film

Przedstawiamy obok artykuły i inne materiały dotyczące warsztatów Szkoły Dialogu, które odbyły się w 2014 roku w Zagórowie, małym miasteczku nieopodal Konina, w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych imienia Braci Kostaneckich. Dokumentują one powstanie filmu o Leonie Jedwabie, jednym z zagórowskich Żydów, który przeżył Holokaustu, ale stracił podczas niego rodzinę - około czterdziestu najbliższych i krewnych. Film, a później także inne działania zagórowskich uczniów, takie jak wycieczka śladami Żydów po Zagórowie - to realne efekty zagórowskich działań Szkoły Dialogu.

I tak obok, w zakładkach „Wy odejdziecie, film zostanie - o warsztatach Szkoły Dialogu w Zagórowie” oraz „Szkoła Dialogu w Zagórowie w ilustracjach” - przeczytacie artykuły i obejrzycie prezentację dokumentującą przebieg warsztatów w Zagórowie.

Natomiast w tekście „Nie bądźmy obojętni. Pamiętajmy - uczniowski film o zagórowskich Żydach”, również zamieszczonym na Chaim/Życie, opisujemy efekt tych warsztatów: film pt. Coś dobrego na końcu tęczy. Losy Leona Jedwaba z Zagórowa oraz jego premierę, i dajemy możliwość obejrzenia tego zrealizowanego przez uczniów i uczennice z Zagórowa dokumentu.

Uwaga. O Leonie Jedwabiu, bohaterze filmu licealistów, piszemy na Chaim/Życie także w tekście O książce „Dwa życia, jak dwa psalmy” - zamieszczając w dziale „Kultura i historia - Zagórów” także fragment książki o nim i jego żonie Toshy, która ukazała się w 2012 roku.

Dziękujemy Łukaszowi Parusowi z Zagórowa za udostępnienie materiałów do prezentacji tematu na Chaim/Życie.