Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Zagórowie w 2018 roku

Obchody są co roku podobne... Były do 2019, bo w 2020 warunki dyktował Covid-19. Zawsze w okolicach 27 grudnia koło budynku piekarni przy ul. Średniej, na której ścianie wisi tablica informująca o znajdującej się tu kiedyś synagodze i upamiętniająca Żydów z Zagórowa, zbiera się spory tłum. Zaproszeni goście: z Warszawy, Poznania, Konina, innych miejscowości, księża, rabini, pastorowi, burmistrz, starosta, przedstawiciele gmin żydowskich, stowarzyszeń, miejscowi notable, dyrektorzy szkól i nauczyciele wraz z młodzieżą. Są przemówienia, jest składanie kwiatów pod tablicą, występy - ktoś śpiewa, gra, czyta - modlitwy... Pojawiają się także mieszkańcy miasteczka - ci, którzy przychodzą specjalnie lub ci, którzy przechodzili i się zatrzymali.

Zagórów, rok 2019

Scenariusz zawsze podobny, uroczystość oficjalna, więc zawsze odpowiednio nobliwa, ale najważniejsza jest pamięć. I chęć pamiętania. Bo ile takich małych, biednych miejscowości, sztetl, w których 20, 30, 40 lub więcej procent mieszkańców stanowili Żydzi - choć tak dziś chce pamiętać? A w Zagórowie przecież dzieje się o wiele więcej - o czym na Chaim/Życie pisaliśmy już kilkukrotnie (kliknijcie choćby obok w tag Zagórów). I nikt albo mało kto nie chce tu nie pamiętać o dawnych sąsiadach, jak to dzieje się w innych małych miasteczkach, w których nie ma tablic, obchodów, a kirkuty porastają trudne do przebrnięcia zarośla. Brawo więc dla Zagórowa i tych miejscowych działaczy, których inicjatywa upamiętniania została podjęta i przyjęta przez miejscowe władze, nauczycieli, i mieszkańców.

Rok 2020

Publikujemy obok, w zakładce „Relacje z Obchodów Dni Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Zagórowie”, dokumentację z tych uroczystości: teksty autorstwa Łukasza Parusa, niegdyś nauczyciela, obecnie dyrektora Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Zagórowie zaangażowanego w upamiętnianie miejscowych Żydów, zbieracza historii nt. tutejszej społeczności żydowskiej, oraz wykonane podczas tych obchodów fotografie.

A ażeby oddać ducha dawnego, żydowskiego życia w Zagórowie - zamieszczamy także dźwiękowy zapis rozmowy na ten temat, która odbyła się na antenie Meloradia - „Łukasz Parus opowiada o Leonie Jedwabiu i zagórowskich Żydach w Meloradiu”.

Dziękujemy Łukaszowi Parusowi za udostępnienie na Chaim/Życie tekstów i fotografii, a Meloradiu za zgodę na przypomnienie rozmowy z nim.