„Po wybuchu powstania wielkopolskiego w grudniu 1918 roku i po ustaleniu polskiej granicy zachodniej zaczął się z Wielkopolski exodus Niemców, a wraz z nimi Żydów. Niemal wszyscy wyjechali do Niemiec. W Poznaniu pozostała garstka kilkuset Żydów, w większości ubogich, ale między nimi byli też lekarze, kilku kupców i jeden właściciel ziemski. Równocześnie zaczęli napływać nowi mieszkańcy; nie zabrakło wśród nich Żydów z innych terenów Polski. Przede wszystkim byli to ludzie z Kongresówki, mieszkańcy przyległych do nieaktualnej już granicy powiatów: Kalisz, Koło, Konin, Turek, którzy, przyjeżdżając...

Nie było u nas w domu religijnego obchodzenia szabasu, ale matka moja zapalała świece w piątek wieczór i jedzenie było koszerne. Świnina była zabroniona, a naczynia były inne na mięsne i inne na mleczne potrawy. Ale nie byliśmy religijną rodziną - publikujemy przedwojenne wspomnienia poznaniaka Jurka Janowskiego, chłopaka z Tamy Garbarskiej.