HISTORIA PROJEKTU

Ośrodek-Teatr „Stacja Szamocin” realizuje tęsknoty wielu ludzi o stworzeniu niezależnego miejsca pracy twórczej i jednoczesnego wyrwania się z gorsetu ,,budżetówki”. Rozpoczynaliśmy jego działalność w 1997 roku organizacją imprez dofinansowanych przez instytucje budżetowe - jednakże to z inicjatywy prywatnej wynajęty został nieczynny dworzec PKP i założone stowarzyszenie, co w konsekwencji spowodowało powołanie ośrodka edukacyjno–artystycznego. Od początku sprzyjało nam wiele okoliczności, dobry klimat wokół naszych działań i swoista aura zwykłej ciekawości ludzkiej, a przede wszystkim sympatia i akceptacja mieszkańców Szamocina.

Zdewastowane, opuszczone i zaniedbane miejsce, po adaptacji stało się miejscem dla każdego.

Dla mieszkańców miasta i dla przybyszy – artystów.

Dla każdego sensownego działania twórczego i społecznego.

Również dla tych, którzy szukają miejsca, by twórczo się spełniać.

Dla niespokojnych duchem i wytrwałych w poszukiwaniu niknących śladów historii.

Najwcześniej na dworcu pojawiły się dzieci. Ciekawskie, zawsze skore do pomocy. Nieraz bardzo zaniedbane. Albo nie wiedzące, co robić z wolnym czasem i rozpierającą ich energią. Przyszły pierwsze i już zostały z nami. To już trzecie pokolenie.

IDEA

Pozytywistyczną ideę pracy organicznej na rzecz naszego regionu „Stacja Szamocin” realizuje poprzez działania edukacyjne, społeczne i artystyczne dla dzieci i młodzieży,  promocję naszego regionu, rozbudzanie aspiracji społecznych i kulturotwórczych w środowisku lokalnym, dokumentowanie, pielęgnowanie i poszanowanie dziedzictwa, czerpanie inspiracji twórczych z wielonarodowościowego oraz kulturowego bogactwa ,,pogranicza zachodniego”.

 CEL

 Głównym celem naszych działań jest wychowanie młodego pokolenia w duchu tolerancji oraz odpowiedzialności obywatelskiej, młodzieży, która uczestniczy w działaniach lokalnych i bez kompleksów pochodzenia  ,,z prowincji” tworzy nowe, profesjonalne projekty, dające się wcielić w życie i mające najwyższą jakość.

 REALIZACJA

 Działania STACJI SZAMOCIN  mają zasięg regionalny, ogólnopolski oraz międzynarodowy. Dotyczą dzieci, młodzieży i dorosłych.

 Od 25 lat zrealizowaliśmy kilkadziesiąt projektów.

Rozpoczęliśmy od cyklu progamów  ,,Kresy zachodnie – kulturowe, wyznaniowe i wielonarodowościowe dziedzictwo Europy”, w ramach którego organizowane były ogólnopolskie oraz lokalne imprezy, mające na celu penetrację obszarów historii i tradycji oraz zapisu przejawów życia współczesnego.

• ,,Kresy zachodnie” – od 1997 rok
• ,,Stacja Szamocin – miejsce dla każdego” – od 1998 roku
• ,,Uciekająca Europa” – od 1999 roku
• „Otwarta poczekalnia” – dla wsi popegeerowskich od 1999 roku
• Sieć Pozarządowych Inicjatyw Kulturalnych – projekt wspierania organizacji pozarządowych

W 1997 roku rozpoczęliśmy projekt ,,Kresy zachodnie” – kulturowe, wyznaniowe i wielonarodowościowe dziedzictwo Europy”, w ramach którego organizujemy ogólnopolskie oraz lokalne imprezy, mające na celu penetrację obszarów historii i tradycji oraz zapisu przejawów życia współczesnego.

Przez Teatr Stacja Szamocin zrealizowany został spektakl ,,Ulica Żywych i Umarłych” oparty na pamiętnikach Ernsta Tollera – wybitnego twórcy ekspresjonizmu niemieckiego, który urodził się ponad sto lat temu w Szamocinie. Przedstawienie porusza tematy współżycia Polaków, Żydów i Niemców, ukazane poprzez pryzmat wspomnień o szamocińskiej Totenstrasse, symbolicznej ulicy prowadzącej do trzech cmentarzy: polskiego, ewangelickiego i żydowskiego.

Nawiązujemy kontakt z byłymi mieszkańcami Szamocina m.in. żyjącymi w Niemczech. Współpracujemy  z grupami teatralnymi Manufakturtheater oraz grupą ,Das Letzte Kleinod, pracującymi również na nieczynnym dworcu kolejowym w Geestenseth w Niemczech. W 2000 roku miał miejsce wspólny projekt  ,,14,7",  którego celem była realizacja przedstawienia  o współegzystencji Polaków i Niemców w czasie II wojny światowej. Przedstawienie było prezentowane w wagonie towarowym  na stacjach w Szamocinie, Poznaniu, Warszawie oraz w Niemczech min. w Hannowerze, Bremen, Geestenseth.

TEATR ,STACJA SZAMOCIN

W Teatrze ,Stacja Szamocin grają dorośli i dzieci. Głównym celem jest skupianie wielopokoleniowych aktorów i tworzenie wartościowych przedstawień teatralnych.

Teatr ,Stacja Szamocin odnosił sukcesy na ogólnopolskich festiwalach.

M.in spektakl ,,Spowiedź w drewnie” zdobył w 1998 roku prestiżową I nagrodę na  IV Ogólnopolskim Konkursie na wystawienie polskiej sztuki współczesnej, organizowanym przez Związek Artystów Scen Polskich i Ministerstwo Kultur i Sztuki. Teatr z Szamocina znalazł się w finale konkursu, jako jedyna amatorska grupa wśród uznanych teatrów zawodowych.

Konsekwentnie realizowany jest przez nas program edukacji artystycznej w szkołach i przedszkolach oraz w świetlicach wiejskich. Najczęściej spektakle grane są w bardzo małych miejscowościach wiejskich, gdzie rzadko lub przeważnie w ogóle nie dociera teatr.

Teatrzyk Edukacyjny zaprezentował tysiące przedstawień z cyklu ,,ABC Teatru Lalek”.

Od dwunastu lat organizujemy Ogólnopolskie Warsztaty Teatralne „Stacja Szamocin”, które cieszą się dużym zainteresowaniem młodzieży i instruktorów z całej Polski. Odbywają się zajęcia z uznanymi specjalistami w dziedzinie teatru, muzyki i plastyki, prezentacje teatralne, parady, koncerty, spotkania, wystawy, pokazy warsztatowe, sesje historyczno – literackie.

Istotną częścią imprezy jest prezentowanie dorobku lokalnego, tradycji i historii

„pogranicza zachodniego” oraz wymiana artystyczna z organizacjami pozarządowymi, działającymi w małych środowiskach w obrębie amatorskiego ruchu artystycznego.

Przez pięć lat realizowaliśmy Wędrówkę Teatralną ,,Dolina Noteci”, której celem było docieranie do małych wsi i miasteczek, gdzie przestał bywać teatr - była ona kontynuacją wypraw realizowanych w 1995 i 1998 roku w południowej Francji.

Projekt ,,Stacja Szamocin – miejsce dla każdego” zdobył uznanie jury IV edycji Konkursu Fundacji Kultury ,,Małe Ojczyzny – tradycja dla przyszłości”. W styczniu 1999 roku otrzymaliśmy jedną z głównych nagród oraz znaczny grant na kontynuację programu.

W 1999 roku projekt dotyczący działalności kulturalnej we wsiach ,,popeegerowskich” otrzymał pierwszą nagrodę Fundacji im. Stefana Batorego oraz grant z Unii Europejskiej w ramach programu „Acces”. Stowarzyszenie ,,Stacja Szamocin” znalazło się w finale konkursu na najlepszą organizację pozarządową w 1998 organizowanym przez Bank Trust w Nowym Jorku i Fundację im. Stefana Batorego (pierwsza nagroda).

Otrzymaliśmy też I Nagrodę dla SSE-T Ośr. Teatr Stacja Szamocin w kategorii „Inicjatywy na rzecz kultury i dziedzictwa narodowego” w Konkursie na Najlepszą Inicjatywę Obywatelską PRO PUBLICO BONO  (inicjatywy podejmowane przez wolnych obywateli niepodległej Rzeczypospolitej, działających w służbie dobra wspólnego)

REZULTATY

• stworzenie niezależnego MIEJSCA, gdzie każdy może się realizować
• umiejętne połączenie intensywnej pracy artystycznej ze społeczną
• stworzenie nowych programów edukacji kulturowej i artystycznej dla dzieci i młodzieży, realizowanych w regionie, w kraju i za granicą
• powrót do tradycji społeczeństwa wielopokoleniowego, utrwalanie losów indywidualnych i rodzinnych,
• uruchomienie aktywności społecznej i rozbudzenie lokalnych aspiracji, wypracowanie i pozyskanie funduszy na bieżącą działalność
• zainteresowanie mediów lokalnych i krajowych Stacją Szamocin
• projekt ,,Stacja Szamocin” został wysoko oceniony przez polskie fundacje i Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz władze lokalne i wojewódzkie
• utworzenie STACJI PAMIĘCI – Ośrodka dokumentacji ,,Kresów

zachodnich

• współpraca z placówkami i organizacjami realizującymi program edukacji historii, tradycji i kultury lokalnej dla dzieci i młodzieży

ODBIORCY

• dzieci, młodzież, dorośli nauczyciele, pracownicy placówek kultury i świetlic terapeutycznych
• społeczność lokalna z Szamocina: dzieci z przydworcowych ulic oraz z miasta
• uczniowie szkoły średniej i gimnazjum, dorośli mieszkańcy miasta
• mieszkańcy powiatu chodzieskiego: widzowie, uczniowie, studenci, nauczyciele dziennikarze animatorzy i edukatorzy kultury teatralnej,
• województwo, kraj: członkowie i instruktorzy artystycznych zespołów amatorskich, artyści, literaci, dziennikarze, historycy, regionaliści

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI PROGRAMÓW

• twórcze zagospodarowanie wolnego czasu dla dzieci i młodzieży
• zaktywizowanie i zainspirowanie społeczności lokalnej do samodzielnych inicjatyw twórczych
• zawiązanie się nowych grup teatralnych i powołanie stowarzyszeń twórczych
• uwrażliwienie środowiska na odbiór dzieła teatralnego
• świadomienie tożsamości lokalnej i potrzeby sięgania do historii i tradycji region

Założycielka i liderka w/w programów, zawodowa reżyserka Luba Zarembińska, stypendystka MKiS, za działalność na Stacji Szamocin otrzymała dwukrotnie nagrodę Ministra Kultury i Sztuki oraz Fundacji Kultury, nagrodę Wojewody Pilskiego, nominację do ,,Paszportu Polityki”, tytuł ,,Człowiek Roku 1998 województwa pilskiego” oraz nominację do nagrody ks. Wawrzyniaka.

DZIAŁALNOŚĆ  STACJI SZAMOCIN WSPIERAJĄ

• Fundacja im. Stefana Batorego
• Polsko – Amerykańska Fundacja Wolności
• Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce
• Fundacja Kultury
• Fundacja Współpracy Polsko - Niemieckiej
• Program „Acces” ( Unia Europejska )
• Open Society Institut w Budapeszcie
• Szwajcarska Fundacja Pro Helvetia
• Fundacja dla Polski
• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Urząd Marszałkowski w Poznaniu
• Urząd Miasta w Poznaniu
• Starostwo Powiatowe w Chodzieży
• Urząd Miasta i Gminy w Szamocinie

Prasa: powiatowa i z Piły ( Chodzieżanin, Kurierek Szamociński, Wiadomości

Szamocińskie, biuletyny urzędów miast i gminy powiatu chodzieskiego)

Tygodniki:

• Pilski, Tygodnik Nowy, Głos Wielkopolski, Gazeta Poznańska, Poznański Informator Kulturalny,
• gazety ogólnopolskie – odziały Gazety Wyborczej, Polityka, Rzeczpospolita ( w tym teatralne – Dialog, Didaskalia, Ruch teatralny , Scena )
• zagraniczne (lokalny „ Heimatbrief” z Niemczech )
• Radio ogólnopolskie i regionalne, I, II i III program Polskiego Radia oraz Polskie Radio S.A. „ BIS”, Merkury, ( oddziały w Pile i w Poznaniu Koszalin, Sto )
• Telewizja lokalna – chodzieska i pilska

Telewizja ogólnopolska – program II („Małe Ojczyzny” ), Polsat

WSPÓŁORGANIZATORZY I PARTNERZY

Współpraca Stowarzyszenia z innymi organizacjami, instytucjami i wolontariuszami:

Liczne szkoły średnie, podstawowe i gimnazja oraz przedszkola w gminie, powiecie i województwie wielkopolskim (szczególnie w Poznaniu i w Pile) – stały kontakt poprzez realizacje programu edukacji artystycznej oraz regionalne

• Organizacje pozarządowe:

Stowarzyszenie Kulturowe „Borussia” – Olsztyn

Fundacja Teatru  „Studio Czyczkowy” z Bydgoszczy

Społeczne Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży „Ostoja” – Jaktorowo

Stowarzyszenie „Inspiracje” z Dębna Lubuskiego

Stowarzyszenie „Pracownia Teatralna” z Ostrowa Wielkopolskiego

Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „OŚ” z Chodzieży

Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Twórczych z Augustowa

Towarzystwo Śpiewu im. I. Paderewskiego z Szamocina

Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Twórczych z Augustowa

Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „OŚ” z Chodzieży

Towarzystwo Śpiewu im. I. Paderewskiego z Szamocina

Fundacja Wieku Pary z Warszawy

Stowarzyszenie „Onjaty”  z Bukowca

Fundacja Młodego Kina z Warszawy

• Instytucje

Pilski Dom Kultury w Pile

Szamociński Ośrodek Kultury w Szamocinie

Biblioteka Publiczna w Chodzieży

Powiatowa Biblioteka Publiczna w Pile

Centrum Kultury „Zamek” w Poznaniu

Biuro Kraków 2000

Centrum Animacji Kultury w Poznaniu

Centrum Animacji Kultury w Warszawie

Młodzieżowy Dom Kultury im. Króla Maciusia w Płocku

Wroniecki Ośrodek Kultury we Wronkach

Miejsko Gminny Ośrodek Kultury w Wieleniu

Gminny Ośrodek Kultury w Miasteczku Krajeńskim

Gminny Ośrodek Kultury w Lubaszu 

• Partnerzy zagraniczni

Das Letzte Kleinod – Niemcy

Manufrakturtheater – Niemcy

Artistes Associés en Europe z Francji

Le Loup Qui Danse” z Francji

Teatr „Nadzieja” z Rosji

Sur le motif – Francja

Graines de Soleil – Francja

Hand2Mouth - USA

• Teatry

min. Teatr Wiejski „ Węgajty” z Węgajt, Teatr 44 z Szamocina, Teatr Traden ze Złotowa, Teatr Rekonstrukcji z Piły, Teatrzyk Pod  Księżycem z Sopotu, Teatr Wirtualny z Piły, Firma „ Teatr”  z Łodzi, Kotelioty z  Czaplinka, „Teatr Lepszy” ze Smolnicy, Kuźnia i Łejery z Poznania, Teatr Snów z Gdańska

• Zespoły muzyczne (m.in. „ Przepraszamy Wszystkich” ( Złotów, Toruń) , Kapela  „Po godzinach”  z Poznania, „Muzykanci” ( Poznań, Kraków)

• świetlice terapeutyczne (w Jaktorowie i  Lipiej Górze, w Chodzieży, Nakle oraz w Ślesinie, Dom Dziecka  w Szamocinie)

Luba Zarembińska