(Nie)obecni - historia koźmińskich Żydów to tytuł wystawy, która w czwartek 12 października zostanie otwarta w Bibliotece Publicznej w Koźminie Wielkopolskim. Ekspozycja jest efektem wielomiesięcznych poszukiwań informacji, dokumentów oraz potomków żydowskich rodzin z Koźmina, które przeprowadził Paweł Bajerlein.
Wernisaż wystawy rozpocznie się o godz. 18. Stowarzyszenie Krotochwile, którego Bajerlein jest współzałożycielem, tak informuje o niej na stronie Jewish.Wlkp:
Wystawa „(Nie)obecni” to wydarzenie, które po raz pierwszy ukazuje historię Żydów w Koźminie Wielkopolskim. W szczególności skupia się na okresie XIX i XX wieku – czyli od chwili największej świetności tutejszej gminy żydowskiej, aż do zakończenia wielowiekowej obecności Żydów w Koźminie.
Wystawa opowiada o losach rodzin, ale także pojedynczych mieszkańców, którzy stali się znani w świecie. To także opowieść o codziennym życiu – pracy, czasie wolnym, działalności społecznej, relacjach z katolikami i ewangelikami zamieszkującymi Koźmin, emigracji. Opowieść o lekarzach, radnych, przedsiębiorcach, rzemieślnikach, nauczycielach. O kobietach. Wystawa to próba ukazania, jak wiele mieszkający tu Żydzi wnieśli w rozwój miasta, traktując je jako swoje ukochane miejsce na Ziemi. Dziś codziennie mijamy wiele miejsc związanych ze społecznością żydowską, nie zdając sobie często z tego sprawy.
Na wystawie pokazane zostaną zakupione w tym roku artefakty – karty pocztowe nadane przez koźmińskich Żydów, dokumenty firmowe, ale także kilka nigdy nie publikowanych, odnalezionych w jednym z archiwów, fotografii.
Stowarzyszenie Krotochwile podczas poszukiwań materiałów przejrzało tysiące stron dawnej prasy oraz przeprowadziło kwerendy w archiwach polskich i zagranicznych. Przygotowanie ekspozycji było możliwe jest dzięki współpracy z Biblioteką Publiczną w Koźminie Wielkopolskim.
Autor wystawy, Paweł Bajerlein, z wykształcenia jest kulturoznawcą, współzałożycielem działającego w Wielkopolsce Stowarzyszenia Krotochwile oraz Liderem Dialogu – ogólnopolskiej sieci osób dbających o pamięć żydowską w różnych miejscowościach, tworzonej przez Fundację Forum Dialogu.
Zabytkowym cmentarzem żydowskim w Koźminie Wielkopolskim Bajerlein zajmuje się od kilku lat. W okresie 2020-2022 Stowarzyszenia Krotochwile z udziałem wolontariuszy przeprowadziło inwentaryzację nekropolii.
Jak czytamy na stronie jewishwlkp.pl, wystawa odbywa się w ramach projektu „Pozdrowienia z Koźmina” realizowanego przez Stowarzyszenie Krotochwile. Projekt współfinansowany jest przez Forum Dialogu oraz przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego.
„(Nie)obecni - historia koźmińskich Żydów”. Biblioteka Publiczna w Koźminie Wielkopolskim, ul. Zamkowa 2a. Wystawa potrwa tylko miesiąc, od 12 października do 10 listopada 2023 roku. Można ją oglądać w godzinach otwarcia Biblioteki.