Dokument poświęcony pamięci zagórowskich Żydów - opowiadał historię jednego z nich, żyjącego po wojnie w Australii Leona Jedwabia. Uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych imienia Braci Kostaneckich w Zagórowie zrealizowali go w ramach Szkoły Dialogu, projektu edukacyjnego prowadzonego od lat przez Fundację Forum Dialogu w Warszawie. Premiera dla publiczności odbyła się 19 września 2014 roku w hali widowiskowo-sportowej ZSP w Zagórowie. Więcej o tym projekcie pisze Łukasz Parus w tekście „Wy odejdziecie, film zostanie - o warsztatach Szkoły Dialogu w Zagórowie” zamieszczonym na naszym portalu.

Najważniejsze, że jest człowiekiem

Film, który trwa nieco ponad osiemnaście minut, widzowie - zaproszeni goście i uczniowie szkoły - oglądali w skupieniu i w zupełnej ciszy. Wzbudził on duże zainteresowanie i zebrał dobre opini.

Prowadzący pokaz filmu licealiści Katarzyna Szcześniak i Rafał Trybuś

Nie bądźmy obojętni wobec drugiego człowieka, jego historii i losów. Nie bądźmy obojętni wobec ludzi należących do innej kultury i wyznających inną religię. Nie bądźmy obojętni wobec prześladowanych i cierpiących. Nie bądźmy obojętni wobec ludzi zamordowanych. Tym ludziom należy się pamięć! - apelowali po projekcji prowadzący premierę dokumentu Katarzyna Szcześniak i Rafał Trybuś, uczniowie klasy II i III Liceum Ogólnokształcącego oraz jedni z uczestników projektu. Odnosili się oni do wywieszonego na sali cytatu z pisarza Elie Wiesla, rumuńskiego Żyda, byłego więźnia obozów koncentracyjnych laureata Nagrody Nobla, który napisał: „Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz obojętność. A przeciwieństwem życia nie jest śmierć, lecz obojętność”.

- Nieważne jest, czy człowiek spotkany na drodze naszego życia jest Żydem, Niemcem, Rosjaninem, Romem, Chińczykiem czy Eskimosem - podkreślali licealiści. - Najważniejsze jest to, że jest człowiekiem. Obojętność jest jednym z najgorszych uczuć, bo jest nieludzka. Wystrzegajmy się zatem obojętności. Powinniśmy pamiętać o tragicznych wydarzeniach historycznych, po to, aby się nie powtórzyły. Mówiąc o historii Polski, powinniśmy także mieć na uwadze Żydów, tysiącletnich naszych sąsiadów. Mówiąc o historii Polski, powinniśmy pamiętać o Holokauście, bo to właśnie na naszej ziemi Niemcy wymordowali miliony niewinnych ludzi. Rzecz jasna musimy pamiętać o naszych rodakach, Polakach, ale nie powinniśmy zapominać także o naszych wieloletnich sąsiadach.

Szcześniak i Trybuś opowiedzieli zebranym także o idei Szkoły Dialogu i pracach związanych z powstawaniem filmu. Podkreślali, że głównym zadaniem zrealizowanego przez uczniów filmu jest zainteresowanie odbiorców, zwłaszcza młodych historią. - A przede wszystkim historią lokalną, problematyką Holokaustu i II wojny światowej, dialogiem Polaków z innymi narodami, tzw. wielokulturowością, oraz  pielęgnowaniem pamięci historycznej - mówili.

Po projekcji prelekcję o pielęgnowaniu pamięci i historii lokalnej wygłosiła także dr Jolanta Kmieć, nauczycielka i konsultant Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Koninie a także prezeska Stowarzyszenia Naukowo-Kulturalnego „Sztetl Konin”. Mówiła ona m.in. o zgłębianiu wiedzy historycznej na temat „małej ojczyzny” i Polsce przedwojennej jako kraju wielu kultur.

- W Zagórowie przed wojną żyły trzy społeczności: polska, żydowska i niemiecka. Każda z nich miała wpływ na rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny miasta. Nie należy także zapominać, że mniejszość niemiecka w części nie identyfikowała się z poglądami Hitlera, tylko traktowała Polskę jako ojczyznę. To są bardzo trudne i skomplikowane zagadnienia, o których należy mówić.  

Polska wielu kultur

Uczestnicy pokazu filmu 

W projekcji filmu prócz niej wzięli udział także inni zaproszeni goście, m.in. dr hab. Piotr Gołdyn - nauczyciel konsultant Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Koninie i członek zarządu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Kaliszu; Stefan Zieliński - radny powiatu słupeckiego; Romualda Matusiak - przewodnicząca Rady Miejskiej w Zagórowie; Anna Eicke - dyrektor Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Zagórowie; Katarzyna Nowicka - dyrektor Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Zagórów, Anna Łakomiak - nauczycielka języka polskiego w Liceum Ogólnokształcącym im. Józefa Piłsudskiego w Słupcy wraz z uczniami; Andrzej Bernat - dyrektor Szkoły Podstawowej im. Michała Okurzałego w Zagórowie; Roman Karliński-  wiceprzewodniczący Rady Rodziców w Szkole Podstawowej im. Michała Okurzałego w Zagórowie i członek stowarzyszenia Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zagórowskiej.

Prezentację filmu przygotowali nauczyciele Łukasz Parus i Radosław Napierała oraz uczniowie: Katarzyna Szcześniak, Rafał Trybuś (konferansjerzy), Marta Żelek, Sławomira Wilczyńska (III TG), Edyta Matuszak, Agnieszka Musiałowska, Kamila Kałużna (II TOT; napisy na stelaż), Sebastian Janiak i Dawid Kusiołek (III TG; nagłośnienie).

Film „Coś dobrego na końcu tęczy. Losy Leona Jedwaba z Zagórowa” można obejrzeć na stronie ZSP, w Zagórowie na YouTube oraz (z anglojęzycznymi napisami) na stronie internetowej Leona Jedwaba - www.leonjedwab.com.

Obok zamieszczamy również scenariusz filmu, napisany przez uczniów Sławomirę Wilczyńską, Michalinę Gośkę, Martę Żelek i Kingę Witman.